Henryk Sieniewicz zbudował fabułę „Potopu” wokół dwóch wątków. Pierwszy z nich to wątek historyczny – dzieje wojny Rzeczpospolitej ze Szwecją w 1655 roku. Drugi to wątek przygodowo-romantyczny, opowiadający perypetie miłosne Kmicica i Aleksandry Billewiczówny. Oba wątki zawierają wiele motywów literackich, często przeplatających sie w obu składowych fabuły. Należą do nich:
Inny świat opisuje pobyt Gustawa Herlinga-Grudzińskiego, w radzieckim obozie pracy. Autor przetrzymywany był dwa lata w Jercewie i kilku więzieniach na terenie ZSRR, co pozwoliło mu dokładnie poznać realia systemu Gułagu. W Innym świecie opisał panujące w łagrach warunki, i ich wpływ na samych osadzonych. Na łamach jego dzieła możemy wyróżnić następujące motywy literackie:
Tadeusz Borowski jest jednym z najbardziej znanych autorów tak zwanej literatury obozowej, która powstała w związku z przeżyciami II wojny światowej. Pisarz osadzony był w obozie Birkenau i na tym doświadczeniu oparł część swoich tekstów ze zbiorów opowiadań zatytułowanych „Pożegnanie z Marią”. Jeden z utworów, zatytułowanych tak samo jak całe dzieło, opowiada nie o pobycie w obozie, ale za to rozgrywa się w Warszawie. Borowski pokazuje w nim próby dostosowania się do życia w nowej rzeczywistości.
Wydarzenia rozgrywają się w ciągu jednego dnia w lutym 1943, w składzie budowlanym w Warszawie. Rozmowa Tadka i Marii na temat poezji. Tadka i Marię odwiedzają nowożeńcy, Tomasz i jego żona. Tadek nie ma wódki, więc Tomasz wychodzi.
Tadeusz Borowski jest polskim twórcą kojarzącym się przede wszystkim z literaturą obozową. Jego zbiór opowiadań zatytułowany „Pożegnanie z Marią” oparty jest na osobistych doświadczeniach autora z pobytu w obozie koncentracyjnym Auschwitz. Jednym z takich tekstów jest utwór pod tytułem „Ludzie, którzy szli”. Opisano w nim ostatnie lato, jakie pisarz spędził w nazistowskiej niewoli. Borowski skupił się w nim też na tym, co działo się w żeńskim bloku i opowiedział o ludziach, którzy z transportu szli na śmierć.
Latem 1944 roku Niemcy zaczynają przegrywać wojnę. Do Auschwitz nieustannie przyjeżdżają transporty z więźniami. Tadek wspomina budowanie na wiosnę boiska do piłki nożnej. Narrator opisuje układ budynków w obozie, przywołuje też żeński obóz.
Tadeusz Borowski to pisarz, który doświadczył pobytu w obozie koncentracyjnym Auschwitz. Te przeżycia sprawiły, że w roku 1948 wydał zbiór zatytułowany „Pożegnanie z Marią”. Zawarł w nim opowiadania opisujące jego doświadczenia. Takim jestem jest „U nas w Auschwitzu”. Jest ono ubrane w formę dziewięciu listów, skierowanych do jego narzeczonej, Marii. Narrator Tadek opisuje w nim różne sytuacje, jakie spotkały go w czasie pobytu w Auschwitz.
Narrator Tadek zostaje wysłany na kurs sanitariuszy w Auschwitz. Tadek w związku z kursem cieszy się, że opuści Birkenau. Tadek wspomina swoją narzeczoną – ostatni raz widział ją na Pawiaku. Z Dachau przyjeżdża Adolf, który ma szkolić sanitariuszy.
Tadeusz Borowski to autor znany z opowiadań należących do tak zwanej literatury obozowej, opisującej straszliwe doświadczenia pobytu w obozie koncentracyjnym w czasie II wojny światowej. Jego zbiór zatytułowany “Pożegnanie z Marią” w większości skupia się właśnie na tym zagadnieniu. Należy do niego opowiadanie pod tytułem “Proszę państwa do gazu”.
Autor opisuje obraz obozu i nagich jeńców. W obozie trwa właśnie dezynfekcja i odwszawianie baraków. Trwa upalne lato, ludzie czekają na koniec akcji. Od dawna do obozu nie przybywają już nowe transporty więźniów. Narrator – Tadek – otrzymuje od rodziny paczki z żywnością.