Matthew Arnold – angielski wiktoriański poeta oraz krytyk literacki i społeczny, szczególnie znany ze swoich klasycznych ataków na współczesne gusta i obyczaje „barbarzyńców” (arystokracji), „filistyńczyków” (komercyjnej klasy średniej) i „ludności”.
Urodzony 24 grudnia 1822 roku, Matthew Arnold dorastał w Laleham w hrabstwie Middlesex w Wielkiej Brytanii. Jego ojcem był Thomas Arnold, pedagog i historyk. W 1837 roku wstąpił do Rugby, a później uczył się w Oksfordzie jako stypendysta Balliol College, gdzie wygrał Nagrodę Newdigate swoim wierszem pt. „Cromwell” (1843).
W 1847 r. Arnold został prywatnym sekretarzem lorda Lansdowne, który zajmował wysokie stanowisko gabinetowe podczas liberalnych ministerstw lorda Johna Russella. W 1851 r., aby zadbać o swoją sytuację finansową przed zawarciem związku małżeńskiego z Frances Lucy Wightman, przyjął od lorda Lansdowne stanowisko inspektora szkół. W późniejszym czasie brał udział w podróżach po prowincjach brytyjskich oraz kilkukrotnie był wysyłany przez rząd w celu zbadania stanu edukacji we Francji, Niemczech, Holandii i Szwajcarii. Artysta zmarł 15 kwietnia 1888 roku.
Spis treści
Twórczość Matthew Arnolda i jej cechy
Matthew Arnold od czasów szkolnych wykazywał zainteresowanie karierą literacką i zdobył nagrodę za poemat swojego autorstwa pt. „Alaric at Rome”. Jednym z najsłynniejszych wierszy angielskiego poety jest poemat epicki „Sohrab i Rustum”, który został opublikowany w 1853. W jego utworach dostrzec można wpływy Williama Wordswortha. Po raz pierwszy określił część wiktoriańskiego społeczeństwa mianem filistrów w dziele „Culture and Anarchy”, a określenie to odnosiło się do ludzi pogardzających intelektem, sztuką i pięknem, ceniących płytki dobrobyt pozbawiony smaku kicz.
Do najważniejszych dzieł artysty zalicza się wiersz „Strayed Revele” (1849); „Empedokles na Etnie” (1852) wydane pod inicjałem A. W 1853 r. opublikowano po raz pierwszy tom wierszy pod jego własnym nazwiskiem; składał się częściowo z wierszy wybranych z wcześniejszych tomów, a także zawierał dobrze znaną przedmowę wyjaśniającą (między innymi), dlaczego Empedokles został wykluczony z wyboru.
Matthew Arnold to postać wyjątkowa, gdyż ceniony jest na równie jako poeta oraz jako krytyk literacki. Niewielka część jego twórczości to poezja, jednak wiele wartości, postaw i uczuć, które zostały w niej zawarte mają swoje odzwierciedlenie a nawet pełniejsze sformułowanie w prozie artysty. Jego poezja była często postrzegana jako obciążona myślami, melancholią, a nawet elegią. W wielu wierszach można wyczuć ducha romantycznego żalu, sentymentalnego pesymizmu oraz dostrzec intymne emocje. Z kolei prozę Arnolda czytelnicy odbierają jako wytworną, dydaktyczną, z lekką nutą satyry, co miało na celu podnoszenie świadomości społecznej wśród Anglików.